Nieuws

De opleidingseisen voor Nederlandse gastouders zijn hoger dan in andere Europese landen. Dit blijkt uit een vergelijkend onderzoek van het Kohnstamm Instituut in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken. Het onderzoek moet inzicht geven in hoe Nederlandse gastouderopvang zich verhoudt tot gastouderopvang in andere, West-Europese landen.

Het Kohnstamm Instituut onderzocht good practices in de gastouderopvang in zes West-Europese landen: België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de directie Kinderopvang van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Met de onderzoeksresultaten kan de directie inspiratie opdoen voor de toekomst.

Uit het onderzoek blijkt dat in alle landen gastouders een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) moeten overleggen. In Nederland en België moeten gastouders eerst een verplichte beroepskwalificatie halen om aan de slag te mogen. In Nederland krijgt de gastouder bezoek van een gekwalificeerde bemiddelingsmedewerker van het gastouderbureau en een GGD-inspecteur.

Het maximaal aantal kinderen per gastouder verschilt per land. Leeftijd van de kinderen speelt hierin een rol. Hoe jonger de kinderen, hoe kleiner het aantal opvangkinderen. In België mogen de meeste kinderen tegelijk opgevangen worden, namelijk acht. In Nederland en het Verenigd Koninkrijk mag een gastouder zes kinderen tegelijk onder haar hoede nemen. In Denemarken, Duitsland en Zwitserland vijf. Frankrijk is hekkensluiter met twee tot vier kinderen per gastouder. In Denemarken, Duitsland en Frankrijk kunnen de groepen groter worden, omdat het in die landen is toegestaan dat meerdere gastouders gezamenlijk kinderen opvangen.

Het meest vergelijkbaar met de Nederlandse gastouderbureaus zijn de onthaaldiensten in België en de gastouderbureaus in het Verenigd Koninkrijk (laatstgenoemde zit in de pilotfase). Duitsland, Frankrijk en Zwitserland kennen organisaties die lijken op gastouderbureaus, maar hier hoeven gastouders hoeven zich niet verplicht bij aan te sluiten.

In vijf landen houden onafhankelijke instanties toezicht. In Nederland is dit de GGD die steekproefsgewijs inspecties houdt. In Frankrijk en Duitsland vindt er eens per vijf jaar een controle plaats. Deze is op het moment dat een gastouder de vergunning wil verlengen. In Engeland is dit eens in de drie of vier jaar. In Denemarken en Zwitserland vindt er alleen toezicht plaats door een gemeentelijk inspecteur of een medewerker van een gastouderbureau.

Het Kohnstamm Instituut ontwikkelt een meetinstrument voor de pedagogische kwaliteit van gastouderopvang. Het instituut is een kennis- en onderzoekscentrum op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdzorg. Eerder ontwikkelde het instituut al meetinstrumenten voor de kinderdagopvang en de buitenschoolse opvang.

 

Ouders geven gastouders een 8,5

Het SCP-rapport ‘Krimp in de kinderopvang’ gaat o.a. over hoe ouders de kinderopvang waarderen. Gastouderbureau 4Kids vroeg het Sociaal Cultureel Planbureau naar de uitgesplitste cijfers per opvangvorm. Daaruit blijkt dat gastouderopvang gemiddeld het hoogst wordt gewaardeerd.
Het SCP-rapport maakt melding van een gemiddelde van een 8,0 voor opvang van 0-3 jaar en een 7,8 voor opvang van 4-12 jaar. 4Kids vroeg om een uitsplitsing van deze cijfers naar opvangvorm en kreeg deze toegezonden. Het blijkt dat ouders die gebruik maken van gastouderopvang voor hun kind(eren) van 4-12 jaar hun gastouder waarderen met een 8,4. Ouders die gebruik maken van een gastouder voor hun kind(eren) van 0-3 jaar waarderen deze zelfs met een 8,7!

“De cijfers in het rapport leken ons aan de lage kant voor gastouderopvang. Uit onze eigen tevredenheidsonderzoeken blijkt namelijk dat ouders hun gastouder aanmerkelijk hoger waarderen. Daarom hebben we om deze uitsplitsing gevraagd”, aldus Sebastiaan Dekker. De gemiddelden die in het rapport vermeld staan, worden naar beneden getrokken door waarderingen over het kinderdagverblijf (7,8) en de BSO (7,6).

Ouders noemen in het onderzoek van het SCP vooral de stijgende kosten van de opvang als reden waarom zij minder of geen gebruik (meer) maken van formele opvang. Op de tweede plaats komt werkloosheid van één van de ouders.

 

Kinderen meer op hun gemak bij Gastouders dan op Kinderdagverblijven 

Kinderen voelen zich meer op hun gemak bij een gastouder dan in een kinderdagverblijf. Gastouders spelen beter in op de behoefte van kinderen en er is minder lawaai. Dit concludeerde Marleen Groeneveld in haar onderzoek waarmee ze promoveerde aan de Universiteit Leiden.

Meer ontspannen, meer plezier
Ze volgde 116 kinderen onder de vier jaar op 26 kinderdagverblijven en bij 55 gastouders. Kinderen bij de gastouder bleken meer ontspannen en hebben meer plezier en zelfvertrouwen dan de kinderen in het kinderdagverblijf. Dat komt ook doordat gastouders meer individuele aandacht kunnen geven aan kinderen. Een ander verschil is dat kinderen altijd te maken hebben met dezelfde gastouder waar ze op het kinderdagverblijf meerdere pedagogisch medewerkers zien.

In kinderdagverblijven (343.000 kinderen) worden drie keer zoveel kinderen opgevangen dan in de gastouderopvang (106.000 kinderen). Naar de pedagogische kwaliteit in kinderdagverblijven is twee keer onderzoek gedaan en de kwaliteit scoorde toen niet  goed. Naar de kwaliteit van de gastouderopvang is nog nooit eerder onderzoek gedaan.